13 november 2024 -
De Unie van Waterschappen heeft namens de Nederlandse waterschappen een brandbrief gestuurd aan minister Madlener van Infrastructuur en Waterstaat. De waterschappen roepen hierin op tot hardere aanpak van de aanwezigheid en verspreiding van PFAS in het milieu, en pleiten voor een totaalverbod op PFAS. Ze doen concrete voorstellen en roepen het Rijk op meer actie te ondernemen in de PFAS-aanpak.
Bronaanpak
“De enige manier om PFAS effectief aan te pakken is zoals bij alle vervuilingen: aan de bron”, benadrukt Sander Mager, bestuurslid bij de Unie van Waterschappen. “De aanwezigheid van PFAS in ons water legt een zware druk op mens, water en natuur en daarmee ook op de waterschappen. We willen bijdragen aan de oplossing, maar zonder duidelijke regels en landelijke aanpak blijven we met lege handen staan. Alleen samen en met stevige regie vanuit het Rijk kunnen we de verspreiding van PFAS effectief tegengaan en onze waterkwaliteit beschermen.” Hij vervolgt: “Duidelijk is dat PFAS-kraan dicht moet. Er is strengere regelgeving en toezicht nodig en bestaande vervuiling moet voortvarender worden aangepakt.”
Gezamenlijk actieplan
De waterschappen doen zoveel mogelijk binnen hun mogelijkheden. Zo voeren ze onderzoek uit naar de aanwezigheid en herkomst van PFAS in oppervlaktewater, werken ze aan goede vergunningverlening en gedegen toezicht en handhaving. Maar het is niet genoeg om het regionale oppervlaktewater voldoende te beschermen. De waterschappen hebben weinig handelingsperspectief doordat ze niet bevoegd zijn om PFAS bij de bron aan te pakken. Mager: “Daarom is vanuit het Rijk hardere actie nodig. Een bronaanpak vraagt om een integraal en gezamenlijk actieplan; een plan dat recht doet aan de belangen van de waterschappen – en daarmee aan mens en natuur.”
Concrete oproep aan het Rijk
De waterschappen roepen het Rijk in hun brief op om de PFAS-kraan dicht te draaien , te zorgen voor duidelijke wet- en regelgeving rond PFAS en om handelingsperspectief te bieden voor de aanpak van PFAS-verontreiniging. Ze vragen het Rijk ook om de keten van vergunning, toezicht en handhaving (VTH) te versterken, kennis en innovatie op het gebied van PFAS te stimuleren en een concreet actieplan op te stellen om PFAS-vervuiling een halt toe te roepen. Tot slot adviseren ze de minister om de lessen uit dit PFAS-dossier te benutten om dezelfde problematiek met andere persistente, mobiele en toxische stoffen te voorkomen.
Waterschappen in de knel
Waterschappen komen dagelijks met PFAS in aanraking: op de rioolwaterzuiveringsinstallatie (rwzi), bij het werken aan schoon water in sloten en plassen, bij het behalen van de doelen van de Kaderrichtlijn Water (KRW) , het baggeronderhoud en bij inspanningen voor een circulaire waterketen. Daarnaast krijgen waterschappen net als drinkwaterbedrijven regelmatig vragen van inwoners met zorgen over de effecten van PFAS in het water. “De aanpak van de PFAS-problematiek is complex en slaagt alleen wanneer alle betrokken partijen hier maximaal de schouders onder zetten”, schrijven de waterschappen. “Snel handelen is dus geboden en wel op meerdere gebieden.”